Vacip, farz kadar olmamakla birlikte kuvvetli deliller ile emredilen şeylere denir. Vacip, kesin deliller sunularak söylenir. Ancak yapılıp yapılmaması kişilere bağlıdır. Vacibin inkar edilmesi, kişinin kafir olmasına neden değildir. Bu bakımdan Vacip ve farz değişiklik gösterir. Bu yazımızda vacip nedir, vacip ve farz arasındaki farklar nelerdir gibi sorulara cevap vereceğiz.
VACİP NEDİR?
Vacip, İslam dininde yapılması deliller eşliğinde emredilen ancak yapılmaması durumunda kişiyi kafir yapmayan ibadetlerdir. Herhangi bir gerekçesi olmadan vacibi terk eden kişiler fasık olarak kabul edilir. Vacibin yerine getirilmemesi farz kadar kesin hükümlü olmamakla birlikte günah olarak kabul edilir.
Vacip kelime anlamı olarak “gerekli olan şey” anlamına gelir. Vacip kelimesi mezheplere göre farklı anlamlarda kullanılabilir. Hanefi mezhebine göre farz kati delillerle sabitlenen hükümlerken vacip zanni delillerle sabit olan hükümler olarak görülür. Hanefi mezhebine göre vacip, farz da olduğu gibi kesin yapılması gereken ibadetlerdir. Vacip olan ibadetler şu şekilde söylenebilir;
- Bayram namazları
- Vitir namazları
- Kurban kesmek
- Nafile namazı kılmak
- Dua okumak vs.
HANEFİLERE GÖRE VACİP KAÇA AYRILIR?
Hanefi mezhebine göre vacip ikiye ayrılır. Vacip çeşitleri şunlardır;
- Kati delille sabit olan vacipler: bu kısma giren vaciplere ameli farz da denilir. Vitir namazı kılmak, abdest alırken başın dörtte birini meshetmek bu tür vaciplerdendir.
- Zanni delille sabit olan vacipler: bu kısım ameli farzın altında, sünnetin üzerinde yer alır. Namazda Fatiha suresini okumak, vitir namazında Kunut tekbiri getirmek, bayram tekbirleri bu tür vaciplerdendir.
VACİBİ İNKAR ETMEK GÜNAH MIDIR?
Vacibi inkar etmek küfür olarak görülmez ancak günah ve sorumluluğu bulunur. Örnek vermek gerekirse; namazın vaciplerinden birisinin yanlışlıkla terk edilmesi sehiv secdesi gerektirirken bilerek terk edilmesi mekruh olarak görülür ve namazın tekrar kılınması gerekir.
FARZ NEDİR?
Farz ise kesin delillerle sabitlenmiş ve Allah ya da peygamber efendimiz Hz. Muhammed tarafından emredilmiş ibadetlerdir. Farzlar, başka bir anlama gelme ihtimali bulunmayan ayetler, hadisler gibi kesin delillerle sabitlenmiştir. Farz olan ibadetler şu şekilde sıralanır;
- Beş vakit namaz
- Zekat vermek
- Hacca gitme
- Namazda Kur’an – ı Kerim’den bir parça okumak vs.
VACİP İLE FARZ ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Vacip ve farz birbirine çok yakın görünmesine rağmen birçok farklılık barındıran iki dini kavramdır. Vacip ve farz arasındaki farklar şu şekilde sıralanabilir;
- Farzı inkar eden kişi dinden çıkar ve kafir sayılır. Vacibi inkar eden kişi dinden çıkmaz sadece günah işlemiş olur.
- Farz olan ibadetler kesinlikle yapılmalıdır. Vacip olan ibadetler ise kesin olmamakla birlikte yapılması gereklidir.
- Farz olan şeylerin yapılması zorunludur. Vacip olan şeylerin yapılması zorunlu değildir.
- Farz olan ibadetler kesin emirle gelmiştir. Vacip olan ibadetlerin ise yapmanın sevap kazandıracağı tavsiye edilmiştir.
- Farz olan ibadetler Allah’ın emri doğrultusunda yapılır. Vacip olan ibadetler ise Allah rızasını almak için yapılır.
0 Yorum yapıldı