İş hayatının devamlı olması için işçinin iyi çalışması, işverenin ise ödemesini zamanında yapması gerekmektedir. Bir tarafın görevini yerine getirmemesi sonucunda işleyiş bozulacaktır. İşveren çalışanlarından nasıl özenli bir iş bekliyor ise, çalışanlarına da özenli şekilde maaş vermek zorundadır. Bu yazımızda maaşını alamayan ya da maaşı geç yatırılan işçilerin ne yapması gerektiği hakkında bilgi vereceğiz.
İş Kanunu’na Göre Maaş Ne Kadar Sürede Ödenmelidir?
Bir işverenin yanında çalışan işçilere her ay vermesi gereken maaşın en geç ne zamana kadar ödenmesi gerektiği konusu İş Kanunu ve Borçlar Kanunu hükümlerinde açık olarak belirtilmektedir. Kanunlara göre işveren çalışanlarına en geç aylık olarak ödeme yapma hakkına sahiptir. İş sözleşmelerinde ödeme şekli haftaya bile düşürülebilmektedir. Ancak temel olarak maaş ödemesinin bir aylık süreyi geçmemesi esas alınmaktadır.
İşveren Maaşları Ne Zaman Ödemelidir?
İşçi ve işveren arasında işe başlama zamanı hazırlanan sözleşmede maaş ödemelerinin hangi gün yapılacağı açık olarak belirtilmektedir. Buna göre ayın 5’i, ayın 10’u ayın 15’i gibi ibareler kullanılabilmektedir. Bunun yanı sıra ‘maaş 5 – 10. Günü arasında ödenir’ şeklinde anlaşma da sağlanabilmektedir. Her ne şekilde olursa olsun işverenin maaş ödeme günü 1 aylık süreyi geçmemelidir.
Yapılan sözleşmede maaş ödeme gününün belirtilmemesi durumunda, işveren maaş ödemesini ayın sonunda ya da takip eden ayın ilk iş günü yapmak zorundadır. Genel olarak bakıldığında maaş ödeme günü ayın son günü olarak belirlenmektedir.
Maaşın Geç Ödenmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır?
- Ücreti zamanında ödenmeyen işçinin sözleşmeyi fesih hakkı bulunmaktadır. İşçi, maaş ödemesinin zamanında yapılmaması gerekçesi ile iş akdini fesih ederse bile kıdem tazminatı alma hakkına sahip olacaktır.
- İşçi, maaş gününü gelmesine rağmen ödeme alamaz ise ücret gününün geçmesi nedeni ile de iş akdini fesih etme hakkına sahiptir. Ancak çalıştığı iş yerinde düzenli olarak maaş alan bir işçinin bir ay yaşanan gecikmeden dolayı böyle bir harekette bulunması iş ahlakına aykırı bir durumdur ve fesih hakkı kabul edilmeyecektir.
- Maaş günü üzerinden 20 gün geçmesi durumunda işçinin iş görme borcu bulunuyor ise bu borcun tamamını sildirme hakkı bulunmaktadır.
- Maaş ödemesi üzerinden 20 gün geçmesi durumunda işçinin bireysel olarak ya da toplu olarak çalışmama hakkı bulunmaktadır. Maaş ödemesi alamayan işçiler, çalışmamak yani grev yapmak yerine iş yavaşlatmayı tercih edebilmektedir. Böyle bir durumda işveren işçileri çıkarma hakkına da yeni bir işçi alma hakkına da sahip olamayacaktır.
- Kanuna göre işveren mücbir nedenlerden dolayı 20 günlük süre boyunca maaşı geciktirme hakkına sahiptir. Ödeme zorluğundan kaynaklanan bu gibi durumlarda işçilerin işten kaçınma hakları bulunmaktadır. İşveren, maaş ödeyene kadar hiçbir işçiyi zorla çalıştırma hakkına sahip olmayacaktır.
Maaşı Geç Yatırılan İşçi Hakkını Nasıl Aramalıdır?
Çalıştığı iş yerinden ücret alamayan bir işçinin iş sözleşmesini hakkı olarak fesih etme hakkı ve tazminat alma hakkı bulunmaktadır. Ancak bu haktan yararlanmak için ücretlerin her ay 10 – 20 gün gecikmeli olarak yatırılıyor olması gerekmektedir. Sadece bir aylık gecikme durumunda yapılacak bir şey bulunmayacaktır.
İşçinin işe başlama döneminde dikkat etmesi gereken en önemli ayrıntı iş sözleşmesinde maaş ödeme gecikmesini en fazla 1 hafta olarak belirtmektir. İşçi belirlenen süre içerisinde hak ettiği maaşı almalıdır. Aksi durumda işçiye birçok hak doğacaktır.
İşçinin Maaş Alamadığını İspat Etmesi Gerekiyor
İşçinin işverenden hak iddia edebilmesi için maaş ödemesinin gecikmesini ispat etmek zorundadır. Bunun yanı sıra işçi tarafından açılmış olan bir dava sırasında işverenin de ceza almamak için işçiye yaptığı ödemeleri belgelemesi gerekmektedir. Bunun için ücret hesap pusulası ya da maaş bordrosu kullanılmaktadır.
Tazminat Almak için Hangi Şartlar Gereklidir?
Bir işçinin maaş ödemesinin gecikmesinden dolayı tazminat alabilmesi için sadece bir aylık gecikme yeterli olmayacaktır. İşçinin her ay 10 – 20 günlük gecikme yaşıyor olması gerekmektedir. Böyle bir durumda hep fesih hakkı hem de tazminat hakkı doğacaktır.
Maaş Gecikmesinden Dolayı Ne Kadar Tazminat Alabilirim?
Bir işçi maaş gecikmesini sürekli yaşıyor ise iş hakkı fesih ve tazminat taleplerinde bulunabilmektedir. Ücreti ödenmeyen ya da geç ödenen bir işçi, 5 yıldır aynı iş yerinde çalışıyor ise 5 aylık brüt ücreti kadar kıdem tazminatı alma hakkına sahip olacaktır.
Maaşı Geç Ödenen Bir İşçi Hangi Haklara Sahiptir?
Maaşı geç ödenen bir işçinin sahip olduğu bazı haklar bulunmaktadır. Bu haklar şu şekilde sıralanabilir;
- 20 günden sonra iş yapmama hakkı
- Çalışmama hakkı işveren tarafından grev olarak gösterilemez
- Çalışan kendi isteği ile ayrılıp iş sözleşmesini tek tarafla fesih edebilir
- İşten ayrıldığı zaman kıdem tazminatı alabilir
- İşveren tarafından işten çıkarma yapılamaz
- İşveren işi başka birisine yaptıramaz
- İşverenin gününde ödemediği maaş için en yüksek faiz oranı uygulanır
- İşçi geriye dönük ücretini 5 yıllık süre için talep edebilir.
- İş Kanunu’na Göre Maaş Ne Kadar Sürede Ödenmelidir?
- İşveren Maaşları Ne Zaman Ödemelidir?
- Maaşın Geç Ödenmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır?
- Maaşı Geç Yatırılan İşçi Hakkını Nasıl Aramalıdır?
- İşçinin Maaş Alamadığını İspat Etmesi Gerekiyor
- Tazminat Almak için Hangi Şartlar Gereklidir?
- Maaş Gecikmesinden Dolayı Ne Kadar Tazminat Alabilirim?
- Maaşı Geç Ödenen Bir İşçi Hangi Haklara Sahiptir?
0 Yorum yapıldı