Uykudayken uyanmak isteyip uyanamamak, bağırmak isteyip bağıramamak çok kötü bir durumdur. Bu durumu yaşamak halk arasında karabasan olarak bilinmektedir. Karabasan, birçok kişiye gecenin gelmesini istetmeyecek kadar rahatsızlık vermektedir. Bu yazımızda karabasan nedir, neden gelir gibi soruların cevaplarını verirken, karabasanın hastalık olup olmadığını da anlatacağız.
Karabasan Nedir?
Karabasan, bir kişinin uykuyla uyanıklık arasında bir haldeyken vücudunu oynatamaması, tepki verememesi ve bu sırada bazı karanlık siluetler görmesi olarak açıklanabilir. Karabasanın tıptaki adı ‘İzole Uyku Felci’ olarak bilinmektedir. Karabasan, halk arasında bilindiği gibi kişinin üzerine bir karanlığın çökmesi değildir. Tamamen vücudun felç durumuna geçmesi ancak beynin çalışmaya devam etmesinden kaynaklanmaktadır.
Karabasan Neden Oluşur?
Karabasan neden oluşur sorusunun cevabı şu şekilde verilebilir. Bir kişi uyurken, tüm çizgili kasları bir anda felç geçirebilir. Kaslarda oluşan felç, kişinin hareket etmesine asla izin vermez. Bu sırada kişinin uyanmasına karşılık hiçbir yerini hareket ettirememesi büyük bir korku ve paniğe neden olur. Felç sırasında kişinin hareketlerinin tamamen kısıtlanması aslında en doğru şeydir. Kaslarına hâkim olamayan bir kişinin kendine zarar vermesi kaçınılmazdır. Bu nedenle beyin vücudu bir nevi korumaya alır ve hareket etmesine izin vermez.
Karabasanın İlk Belirtileri Nelerdir?
Karabasan, yani uyku felci tam uykuya dalacakken ya da uyanmak üzereyken yaşanan bir durumdur. Karabasanın ilk belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Uyuduktan birkaç saat sonra çığlık atmak ya da ağlamak
- Kalp çarpıntısında artış
- Soluk alıp vermenin hızlanması
- Rahatsızlık hissi
- Rüyaların kesinlikle hatırlanmaması
- Kişinin yaşadıklarını hatırlamaması
Karabasan Ne Kadar Sürer?
Karabasan yani uyku felci durumu kişiye ve yaşadığı felç durumuna göre değişiklik göstermektedir. Bazı durumlarda 15 – 20 saniye sürede geçen Karabasan, bazı durumlarda 4 – 5 saat kadar sürebilmektedir.
Karabasanın Sebepleri Nelerdir?
Karabasan, REM uykusu sırasında meydana gelmektedir. Oluşumu hakkında çok az bilgi bulunmaktadır. Birçok değişik nedene bağlı olarak oluşması mümkündür. Karabasanın oluşma nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
- Stres
- Yorgunluk
- Uykunun kaliteli alınmaması
- Sırt üstü yatmak
- Yaşan tarzının ani değiştirilmesi
- Karabasan öncesi canlı rüya görme
- Uykuya dalıcı yardımcılar kullanma
- Nörolojik rahatsızlıklar
- Psikolojik rahatsızlıklar
- Narkolepsi
- Bacak krampları
- Uyku bozuklukları
Karabasan Nasıl Geçer?
Karabasan aslında korkulacak bir durum değildir. Bu tamamen beynin vücudu korumaya almasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle karabasan yaşayan kişilerin telaşlanmaması gerekmektedir. Karabasan nasıl geçer sorusunun cevabı şöyle verilebilir;
- Yeterince uyuduğuna emin olmak
- Stresli ortamlardan uzak durmak
- Uyku pozisyonunu belirlemek
Karabasana Karşı Alınabilecek Tedbirler Nelerdir?
Çok sık Karabasan yaşayan kişilerin mutlaka doktora görünmesi gerekmektedir. Bunun dışında sık olmamak kaydıyla Karabasan yaşayan kişilerin Karabasana karşı alması gereken tedbirler şu şekilde sıralanabilir;
- Karabasana neden olan sorun belirlenmeli gerekirse doktordan yardım alınmalıdır
- Sırt üstü yatılmamaya özen gösterilmelidir
- Yatılan yerde ekmek kırıntısı olmamalıdır
- Banyo ve tuvalette şarkı söylenmemelidir
- Yatağa abdestli girilmelidir
- Yatınca Fatiha suresi, Ayet el Kürsi, İhlas suresi, nas ve Felâk sureleri okunmalıdır
- Yatağın altına metal obje yerleştirilmelidir
- Yatak başına bir kutu içinde kaya tuzu konulmalıdır
- Kuru adaçayı ile tütsü yapılmalıdır
Karabasan Bir Hastalık mıdır?
Karabasan bir hastalık olmamakla birlikte, oluşumunun engellenmesi için bazı ilaçlar kullanılabilmektedir. Bunun için kişinin bir doktora gitmesi gerekir. Doktorlar, REM – NON – REM döngüsünü bozmayacak ancak derin uyku kalitesini artıracak ilaçlar önerecektir. Bu ilaçlar sayesinde öncelikle uyku bozuklukları ile mücadele edilecektir. Karabasan durumunda doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanmak tehlikeli olacaktır.
0 Yorum yapıldı