Bir kimsenin dinen hükümlü olmadığı ancak ibadet olarak gerçekleştirdiği ibadete adak denir. Adak, herhangi bir konuda kefaret olarak ya da ibadet amaçlı olarak kesilir. Adak dinimizce vacip kılınmıştır. Bu yazımızda adak nedir, adak kurbanı nasıl verilir, adak mahiyeti nedir gibi sorulara cevap vereceğiz.
ADAK NEDİR?
Adak, bir kişinin sorumlu olmadığı halde farz ya da vacip cinsinden ibadet yapacağına dair Allah’a söz vermesi anlamına gelir. Allah’a söz veren kişi, söz verdiği şekilde adağı yerine getirmelidir. Hz. Muhammed( SAV), Allah’a itaat etme kapsamında adakların yerine getirilmesini emretmiştir. Müslümanlar adakları durumdan istedikleri sonucu almak ve beklenmeyen kötü durumlardan korunmak için Allah’tan yardım dilemek amacı ile adak adarlar.
ADAĞIN MAHİYETİ NEDİR?
Adak özellikle Türk kültüründe oldukça önemli bir yere sahiptir. Bunun yanı sıra Çin, Japon ve Hint kültürlerinde de adağa önemli bir yer verilmiştir. Bu ülkelerde özellik davranış ve gelenekler ön planda tutulur.
ADAK ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Dünya üzerinden farklı kültürlere ait birçok adak türü bulunur. Kimi ülkelerde ağaçlara ve kutsal sayılan yerlere bez bağlamak, ibadet yerlerinde mum yakmak, gibi adaklar bulunur. İslam dininde ise adak olarak belirli hayvanları kurban etmek ve oruç tutmak yolu ile adak adanabilir.
ADAKLA İLGİLİ AYETLER NELERDİR?
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed, bazı hadislere göre adak adamayı çok hoş karşılamamaktadır. Bunun yanı sıra Şafii ve Hanbeli mezheplerinde adak adamak mekruh olarak görülür. Hanefi mezhebinde ise Allah’a ibadet ve itaat etmek amacı ile adakta bulunmakta bir sakınca yoktur.
Bir kişinin Allah’ın takdirinin değişmesini niyetlenerek adak adaması doğru karşılanmamaktadır. Adakla Allah’ın takdiri değiştirilemez. Müslümanlar sadece olacak olan şeyin en hayırlı şekilde sonuçlanması için adak adama hakkına sahiptir. Allah’a isyan içermediği sürece hangi mezhepte olursa olsun adak adamak ve bu adağı yerine getirmek vacip olarak görülür.
ADAĞIN KABUL OLMASI İÇİN GEREKLİ OLAN ŞARTLAR NELERDİR?
Adağın yerine getirilmesi ve adak olarak sayılması için bazı şartlara uygun olmak gerekir. Adağın kabul olması için gerekli şartlar şunlardır;
- Adak olarak gösterilecek şeyin vacip olması gerekir. Örnek vermek gerekirse; namaz kılmak, oruç tutmak, sadaka vermek ve kurban kesmek adak olarak sayılır.
- Türbelere giderek mum dikmek, horoz kesmek, bez bağlamak, şeker ya da helva dağıtmak gibi durumlar dinimizce adak olarak sayılmaz.
- Adanan şey bizzat hedeflenen bir ibadet türünden olmalıdır. Abdest almak, ezan okumak ya da mescide gitmek abdest olarak sayılmaz.
- Adak olarak kişinin o anda yapması gereken bir durum gösterilemez. Mesela kılınması gereken namaz, tutulması gereken oruç adak olarak gösterilemez.
- Adak olarak adanmış olan mal, adağın sahibine ait olmalıdır. Kimsenin malı ile adak adanamaz. Sahip olunandan fazlası ile adak adanması durumunda sadece sahip olunan kadarı geçerli olacaktır. Mesela miras yolu ile elde edilen malın adanması adak olarak geçerli olmayacaktır.
- Adanan adağın mutlaka yerine getirilmesi gerekir. Bir kişi, yapmayacağı bir şey için Allah’a söz verir ve sözünden dönerse adak adarsa, sözünden döndüğü anda adağını yerine getirmek zorundadır.
ADAK KURBANI NASIL VERİLİR?
Adak adayan bir kişinin kurban kesmesi vaciptir. Eğer kişi adağı bir şeyin olması karşılığında kesmeye söz vermişse o şey gerçekleştiğinde adağını kesmesi gerekir. Adak kesen kişi, eşi ve kendi neslinden gelen alt ve üstündeki kişiler bu adaktan yiyemez. Bunun dışında zengin olanların da kendi adağından yemesi doğru olmaz. Eğer adak adayan kişi ya da yememesi gerekenlerden birisi bu adaktan yerse, yediği etin bedelini yoksullara vermek zorundadır.
ADAK KURBANI NE ZAMAN KESİLİR?
Adağı bir şarta bağlamış olan kişi, söz konusu şartın gerçekleşmesi durumunda en kısa sürede adağını yerine getirmek zorundadır. Şarta bağlı olmayan adaklar ise istenildiği zaman yerine getirilebilir. Ancak dinen uygun olanı en kısa zamanda adağın yerine getirilmesidir.
KURBAN ADAĞINDAN VAZGEÇMEK MÜMKÜN MÜDÜR?
Kur’an – ı Kerim’in birçok yerinde verilen sözde durmanın ne kadar önemli olduğunun altı çizilmiştir. Bunun içinde adakta yer alır. Bir kişi, herhangi bir nedenle adak adamış ise bu adağından vazgeçmesi söz konusu olmaz. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammet, Allah’a itaat kapsamında verilen adakların mutlaka yerine getirilmesini emretmiştir.
0 Yorum yapıldı