Adab-I Muaşeret (Nezaket) Kuralları Nelerdir?

Bir kişi, Adab-I Muaşeret kuralları kapsamında terbiyeli, nazik ve kibar davranmak zorundadır. Birlikte yaşayan insanların iyi geçinebilmesi için Adab-I Muaşeret kurallarını iyi bilmesi ve tam olarak uygulaması gerekir. Bu yazımızda Adab-I Muaşeret (Nezaket) kuralları nelerdir sorusuna cevap vereceğiz.

ADAB-I MUAŞERET NEDİR?

Adab-I Muaşeret, insanların birbirlerine karşı terbiyeli, kibar konuşması, davranması zariflik anlamına gelir. Bir arada yaşayan insanların Adab-I Muaşeret kurallarına uyması çok önemlidir. Birbirine karşı nazik ve kibar davranan kişiler arasında herhangi bir sorun yaşanmaz.

Adab-I Muaşeret kanunları, aileler tarafından çocukluktan itibaren öğretilmelidir. Bu tür bilgiler küçük yaşlarda çocuklara aşılanması gereken bilgilerdir.

ADAB-I MUAŞERET (NEZAKET) KURALLARI NELERDİR?

Adab-I Muaşeret kuralları farklı kategorilerde ele alınabilir. Adab-I Muaşeret kuralları şu şekildedir;

• Birisiyle karşılaşıldığında karşınızdakine selam vermek.
• Lütfen ve Teşekkür Ederim demeyi asla unutmamak.
• Başkalarının sözlerini bölmemek. Onları konuşması bitince konuşmaya başlamak.
• Karşıdakine her zaman güler yüzlü olmak.
• Büyüklere öncelik tanımak.( Yer vermede)
• Gerektiğinde özür dilemesini bilmek. Özür dilemek küçüklük değil aksine erdemdir.
• Konuşurken başkalarını da söz söylemesine fırsatı vermek.
• İletişim kurarken göz teması kurmak.
• Karşınızdaki kişiye saygı göstermek.

• Yerlere tükürmemek.
• Kişisel bakıma özen göstermek.(Tırnak, saç temizliği vs.)
• Kıyafetleri temiz giymek.
• Tuvaleti temiz kullanmak.
• Tuvalette iken konuşmamak, bir şeyler yiyip içmemek.
• Tuvaletten çıkınca elleri bol su ve sabunla yıkamak.
• Pis kokuyla başkalarını rahatsız etmemek için düzenli banyo yapmak.
• Ağız ve diş bakımına önem göstermek. Dişlerinizi düzenli olarak fırçalamak.
• Sabah kalktığında elleri ve yüzü yıkamak.
• Çorapları günlük değiştirmek.
• Yerlere çöp atmamak, atan varsa nazik bir dille uyarmak.

• Yemekten önce ve sonra elleri yıkamak.
• Yemek sahibi olan kişi (davet veren), yemeğe başlamadan önce veya misafirleri buyur etmeden; herkesin yemeği gelmeden yemeğe başlamamak.
• Ağız açıkken yemeği çiğnememek
• Yemek yerken mümkün olduğunca konuşmamak.
• Ağzını fazla doldurmayacak kadar küçük parçalar halinde yemek yemek.
• Sadece kendi önünden yemek yemek.
• Başkasının önündeki yemeğe ve suya uzanmamak. Uzanmak gerektiğinde ise kibarca yardım istemek.
• Masada iken asla dişlerinizi karıştırmamak. Eğer çok gerekli ise lavaboya gitmek.
• Sofrada bir şey alırken (ekmek ,su gibi) başkalarına da teklif etmek.
• Konuğa hizmet ettirmemek; konuklara hizmet etmek.

• İnsanlara ziyarete gideceğini önceden bildirmek.
• Temel prensip, “davetsiz misafir” olmamaktır.
• Randevu/ ziyaret saatine uymak.
• Temiz ve düzenli bir şekilde, mümkünse ufak da olsa, bir hediye ile ziyaret yapmak.
• Misafirlere ikramda bulunurken fazla ısrar etmemek.
• Misafirlikten ayrılma vakti gelince hemen kalkmak ve vedalaşmayı uzatmamak.

İslam dinine göre Adab – ı Muaşeret kuralları şu şekildedir;

• Söylediği sözün nereye varacağını, düşünmek.
• Dünya ve ahiret için faydası olmayan sözleri söylememek.
• Sözleriyle kimsenin gönlünü kırmamak.
• Musibet ve felaket getireceğinden korktuğu şeyi söylememek.
• Konuşurken başkasının sözünü kesmemek.
• Bir insanı över veya yererken aşırı gitmemek.
• Büyüklerin yanında yüksek sesle konuşmamak.
• Boşboğazlık, gevezelik etmemek.
• Söylerken ağzını eğip büzmemek, avurt çatlatmamak, ustalık, bilgiçlik satmamak.
• Konuşurken karşısındakini hiçe sayarak ukalalık yapmamak, onun sözlerinde ayıp ve kusur aramamak.
• Dilini lanete, küfüre ve kaba konuşmaya alıştırmamak.
• Kendisine verilmiş bir sırrı başkasına söylememek.
• Yalan yere bir söz vermemek, yapamayacağı bir şeyi söylememek.
• Yalan söylemekten, yeminden, gıybet etmekten, koğuculuktan sakınmak.
• Başkalarıyla alay etmemek, kimseye kötü bir ad takmamak.
• Kapının sağında veya solunda durmak.
• Kapıya üç defa vurmak, izin verilir ise, içeriye girmek, izin verilmez ise geri dönmek.
• Eve girince ve çıkarken “Esselamü Aleyküm” diyerek selam vermek.
• Evden çıkınca “Bismillahi tevekkeltü al-Allah la havle vela guvvete illabillah” demek.
• Sofra hazırlanırken yardımcı olmak.
• Yemekten önce ve sonra elleri yıkamak.
• Büyükleri sofraya oturmadan sofraya oturmamak.
• Besmele çekip, Allah’a vermiş olduğu nimetler için şükür etmek.
• Yemeğe önce yaşça veya mevkice büyük olan kişinin başlaması uygundur
• Sağ eliyle yemek.

• Lokmayı ağza göre almak ve iyice çiğnedikten sonra yutmak.
• Lokmayı yutmadıkça ikinci lokmaya el uzatmamak.
• Önündeki yemeği soğutmak için, yemeğin içine üflememek.
• Başkalarını tiksindirecek, iğrendirecek harekette bulunmamak ve söylememek.
• Ağızda yemek varken konuşmamak, gülmemek.
• Başkasının lokmasına ve yediğine bakmamak.
• Elini yemek kabına silkmemek ve lokmayı ağzına götürürken başını tabağa doğru uzatmamak.
• Yemek seçmemeye özen göstermek.
• Yemeği aynı kaptan yeyip, tabağın ortasından değil, kendi önünden yemek.
• Lokmasını ve aldığı yemeği bitirmek.
• Tabaklarda artık, sofrada kırıntı bırakmamak.
• Toplu yemek yenirken herkes yeyip bitirmedikçe sofradan kalkmamak.
• Yemek bitince “Elhamdülillah” demek.
• Yemeği yapana teşekkür etmek.
• Sofra kaldırırken yardımcı olmak.
• Yemek sonrası elleri yıkamak, dişleri fırçalamak.
• Sokaklarda yemek yememek ve içmemek.
• Gezinerek yemek yememek.
• Helalinden, temiz yemek ve Allah’a şükretmek.
• Acıkmadan yemek yememek. Bir hadis-i şerifte buyrulmuştur: